گرافیتی چیست؟ گرافیتی یا دیوار نگاری یا دیوار نویسی، یکی از جذاب ترین سبک های نقاشی مدرن است که در سال های اخیر بسیار محبوب شده است. با نگاهی به تاریخ متوجه می شویم که دیوار نگاری برای اولین بار در نیمهی دوم قرن بیستم در آمریکا ظهور کرد و با سرعت بسیار بالایی در اروپا نیز گسترش یافت. دیری نگذشت که دیوار ساختمانها، تونلهای مترو، واگنهای قطار و حتی علائم خیابانی در بسیاری از شهرها و خیابانها تبدیل به زمین های بازی هنرمندان خیابانی شدند و پدیدهای که امروزه در سراسر جهان از آن بهعنوان «هنر گرافیتی» یاد میشود، متولد شد.
این هنر که رنگ و بوی اعتراض دارد از فیلادلفیا در اواخر دههی ۶۰ میلادی با هنرمندانی چون کورنبید (Cornbread) و کول اِرل (Cool Earl) آغاز شد و جای خود را در فرهنگ و جنبش اعتراضی ململ و مردم مختلف باز کرد. جنبشی که بهسرعت در شهر نیویورک گسترش یافت و نامها و نامهای مستعار بر روی ساختمانها، صندوقهای پست، باجههای تلفن، تونلهای مترو، اتوبوسها و در نهایت واگنهای قطار ظاهر شدند.
تاکی ۱۸۳ (Taki 183) که نام آن در بسیاری از محله های نیویورک به چشم میخورد، در سال ۱۹۷۱ با مجلهی نیویورکتایمز مصاحبهای بسیار جالب انجام داد. البته باید بدانید که نام واقعی تاکی «دیمیتریوس» و ۱۸۳ نیز نام خیابان محل زندگی تاکی بود. این جوان یونانی یک پستچی بود و نام خودش را تقریباً در همه جای شهر نوشت. همچنین جو ۱۳۶، اِل ۱۵۹، یانک ۱۳۵ و خولیو ۲۰۴ نیز از دیگر نامهایی بودند که بر روی در و دیوار شهر در آن زمان به چشم میخوردند.
این سرآغاز هنری بود که با گذر زمان جایگاه بی نظیری پیدا کرد.
تعریف گرافیتی و ریشه های تاریخی گرافیتی
از نظر واژه شناسی گرافیتی که از واژهی ایتالیایی گرافیو به معنی «خطخطی» یا «خراش» میآید. علیرغم اینکه هنری مدرن و جدید است، اما ریشه های بسیار دور و درازی در تاریخ دارد. برای مثال علامت زدن در خرابههای روم باستان، نوشته های بقایای شهر تیکال (از اقوام مایاها) در آمریکای مرکزی، دیوارنگاری های واقع صخرههای اسپانیا متعلق به قرن شانزدهم و کلیساهای انگلیسی قرون وسطی نمونه هایی از ریشه های تاریخی گرافیتی هستند.
گرافیتی در طول قرن بیستم در آمریکا و اروپا ارتباط تنگاتنگی با گروههای تبهکار داشت؛ گروههایی که از این هنر برای اهداف مختلف بهره میبردند: مشخص کردن قلمرو، ادای احترام به اعضای کشته شده، فخر فروشی و به چالش کشیدن باندهای رقیب از این استفاده ها بودند.
جدای از این موارد آثار شگرف گرافیتی میتوانند به یک محله زیبایی ببخشند و علایق یک جامعهی خاص را مطرح کنند. برای مثال، گرافیتی در بسیاری از محلههای اسپانیاییزبان آمریکا، بسیار استادانه و دقیق کشیده میشود و بهعنوان نوعی از هنر شهری برای آن احترام ویژه ای قائل هستند. سؤال این است که آیا چنین کاری یک هنر مبتکرانه محسوب میشود یا اینکه یک مزاحمت عمومی و تخریب بافت شهری است.
همه اتفاق نظر دارند که آثار گرافیتی بزرگ که استادانه بر روی دیوار ساختمانها و واگنهای قطار نقش بستند، نقش زبان هنرمندانی را داشتند که علاقه ای به گالری های لوکس و سنتی هنری نداشتند.
همین مورد روی جریان هنری نیز تاثیر زیادی گذاشت و هنرمندانی نظیر کیت هرینگ و ژان میشل باسکیات به خاطر دیوار نویسی خاص خودشان مشهور شدند و مورد توجه بسیاری از هنردوستان قرار گرفتند.
دیوار نویسی و هیپ هاپ
فرهنگ هیپهاپ که از قبل در آمریکا به شهرت فراوان رسیده بود، در اوایل دههی ۸۰ میلادی شروع به پیشرفت در اروپا کرد. با یک بررسی ساده متوجه خواهید شد که دیوار نویسی در کلیپهای ویدئویی مشهور، موزیکها و مجلات مرتبط با موزیک هیپهاپ به وفور استفاده می شده است.
فیلمهایی نظیر «استایل وارز» از تونی سیلور و هنری چالفانت و «وایلد استایل» از چارلی آهاران که به معرفی هنرمندان جوان نظیر زفیر (Zephyr)، دوندی وایت (Dondi White)، لی (Lee) و سین (Seen) میپرداختند، کتاب هنری چالفانت و مارتا کوپر با عنوان «هنر زیرزمینی» که کتاب مقدس هنر گرافیتی نام گرفت و کتاب «هنر قوطی اسپری» از مواردی بودند که این هنر را به دنیا معرفی کردند.
و حالا بزرگترین جنبش هنری تمام دوران متولد شده بود. جنبشی که با چاشنی اعتراض در حال تسخیر تمام دیوارهای دنیا بود…
رفته رفته اغلب دیوارنویسی ها شامل نوشتن نام فرد هنرمند نیز شدند تا هنرمندان از این طریق خودشان را بیشتر معرفی کنند و در این بین بسیاری از نام های مستعار نیز استفاده کردند تا شناسایی آنها برای پلیس غیر ممکن شود.
دیوار نگاری و قطارهای مترو
در سال ۱۹۷۵ دیوار نگاری به نقطه عطف خود رسید. در این سالها نیویورک ورشکست شده بود و اقتصاد کشور در نزدیکی فروپاشی بود. در نتیجه سیستم حملونقل بهسختی اداره میشد. این امر منجر به سنگینترین بمباران نقاشی در طول تاریخ شد. تقریبا در همه جای مترو و همه دیوارهای شهر گرافیتی ها می درخشیدند.
دیوارنویسان و نقاشان گرافیتی رفته رفته شروع به افزایش ابعاد حروف خود کردند و اطراف آنها را نیز با رنگهای متنوع آراستند. اسپری های رنگ نیز به گونه ای ساخته شدند که میتوانستند حروفی با ضخامت های مختلف خلق کنند و منجر به پیشرفت در این شاهکارهای هنری شوند. خیلی سخت است که بگوییم اولین شاهکار هنری گرافیتی متعلق به چه کسی بود اما این عنوان بهطور مشترک به سوپر کول ۲۲۳ از محلهی برانکس و وَپ (Wap) از محلهی بروکلین اختصاص داده می شود.
مخالفت و مبارزه با دیوار نویسی
از آنجایی که دیوار نویسی محتوای اعتراضی داشت، بسیاری از مراجع قضایی بیکار نماندند و قوانینی را علیه آن بهعنوان یک عمل مخرب و آسیب زننده به بافت شهری تصویب کردند. برخی نیز پا را فراتر گذاشته و مجازات بسیار سنگینی برایش قرار دادند. برای مثال، هنرمندان دیوار نویسی در سنگاپور متحمل زندان می شوند و جریمه های مالی سنگینی را نیز باید بپردازند. بسیاری از مراجع قضایی در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ به دنبال راهی برای کاهش و حذف دیوار نویسی بودند. آنها بیم آن را داشتند که این هنر جامعه را بهسوی شورش و عصیان بکشاند.
جالب است بدانید که سازمان امور حملونقل شهری نیویورک بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۵، حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار را صرف پاک کردن گرافیتیها از شبکه حملونقل کرد که در انتها بینتیجه ماند. دولت پول خود را از دست داد و هنرمندان نیز نقاشی هایشان را .
برای مثال هنرمند گرافیتی، بلِید (Blade)، از سال ۱۹۷۸ به بعد صدها اثر هنری خود را از دست داد. اما منابع عظیمی که صرف حذف و پاک کردن نقاشیهای دیواری او و سایر هنرمندان از خیابانها می شد، به مانند زدن سد بر سر راه سونامی بود. کاملاً پوچ و بی اثر.
البته سیاستمدارانی که باهوش تر بودند زود متوجه موج تغییرات و خواسته های مردم و هنرمندان شدند و اینگونه شد که برخی از شهرها اقدام به معرفی برنامههای مخصوص یا دیوارهای مجاز برای فراهم آوردن فرصتهای قانونی برای جوانان بهمنظور نمایش خلاقیت هنری آنها کردند. آنها با این کار پتانسیل شورشی نسل جوان را به شکوفایی هنری برای فضای شهری و نماد سازی شهری تبدیل کردند.
آشنایی با سبک های گرافیتی
در ابتدا دیوار نویسی ها بسیار ساده بودند و شامل خطوط و حروف معمولی می شدند. بعدها نقطههای ساده و سپس خطوط زیگزاگی، ستاره و خطوط شطرنجی نیز به آنها اضافه شدند. اینجا بود که سبک های مختلف گرافیتی هم پدید آمدند.
تگ گرافیتی – Tag Graffiti
تگ گرافیتی از قدیمیترین و سادهترین انواع گرافیتی است. منظور از تگ گرافیتی در واقع امضا زنی هنرمند است که به سبک خاص خودش بر روی دیوار و دیگر سطوح مسطح حک میگردد و شمایل آن به سلیقه، سبک و استایل گرافیست آن بستگی دارد.
ترو آپ – Throw up Graffiti
ترو آپ گرافیتی از نظر ظاهری ترکیب امضا و طراحی است. نوشتهای طراحی شده و دارای حجم که گرادیان و کنتراست رنگی از شاخصه های آن هستند.
پیس گرافیتی یا اثر هنری گرافیتی – Piece Graffiti
پیس گرافیتی ها، نقاشی های تمام رنگی هستند که جزئیات بیشتری دارند و کشیدن آنها زمان بیشتری لازم دارد.
این نوع گرافیتی اگر به درستی انجام شود تاثیر بسیار فوق العاده ای روی منظره شهری میگذارد و خیابانهای شهر را تبدیل به سوژه های عکاسی شهروندان و البته توریستها تبدیل میکند. طبیعتاً این سبک مختص شهرهایی است که گرافیتی در آنها آزاد است.
استنسیل گرافیتی – Stencil Graffiti
استنسیل گرافیتی به فرمی از نقاشیهای گرافیتی خیابانی یا دیوار نگاری گفته میشود که با شابلون پیاده سازی میشوند. این آثار می توانند پیچیده و یا ساده باشند، اما در هر صورت زیبایی و مفهوم خاص خودشان را دارند.
شاید در ابتدا نقاشی خیابانی با شابلون کمی ساده به نظر برسد، اما شالبونهای پیچیده و چند لایهای نظر شما را در این مورد به کلی عوض خواهند کرد. نقاشهای خیابانی با استفاده از این شابلون ها میتواند به خلق آثار بسیار خیرهکنندهای منجر شود که برای مخاطبان قابل تصور هم نیستند.
پنل گرافیتی – Panel Graffiti
پنل گرافیتی با رنگ و انواع قلم مو، ماژیک یا اسپری در حاشیهی اتوبانها، ایستگاههای راه آهن و بر روی دیوارههای قطار نقاشی می شود. هنرمندان گرافیتی این سبک را ادای احترامی به بزرگان نیویورکی گرافیتی می دانند که خطوط مترو را با نقاشی بمباران کرده بودند.
برچسب گرافیتی – Sticker Graffiti
برچسب گرافیتی در خیابانهای شهر از طریق چسباندن برچسب های مختلف روی دیوار، نیمکت و سایر المان های شهری شکل می گیرد. چگونگی انتخاب و چسباندن پوستر ها در کنار یکدیگر پیام هنرمند را به مخاطب انتقال می دهد.
نقاشی های خیابانی یا گرافیتی سه بعدی – 3D Graffiti
گرافیتی های سه بعدی در خیابان ها نقش میخ کنندهی عابران پیاده را دارند و محال است که حرکت شما را برای لحظاتی متوقف نکنند! نقاشی خیابانی سه بعدی گاهی چنان به واقعیت نزدیک هستند که مو را به تنتان سیخ می کنند و در برخی موارد باعث خطای ذهنی شما می گردند.
نقاشی خیابانی سه بعدی تاثیر بسیار زیادی بر زیبایی خیابانهای شهر دارند و امروزه یکی از جذابترین جاذبههای شهری محسوب میشوند.
پست گرافیتی و گرافیتی روی بوم
علاقه به نمایش گرافیتی بر روی بوم نقاشی نیز با سرعتی مشابه به سرعت نقش بستن این هنر بر در و دیوار شهر، رشد کرد و پیش رفت. در سال ۱۹۷۲ هوگو مارتینز – که جامعهشناس کالج سیتی در نیویورک بود – به پتانسیل مشروع هنری برای نسل اول دیوارنویسان گرافیتی پی برد و در چندین موقعیت مختلف اقدام به بیان آن کرد.
در ادامه انجمن هنرمندان گرافیتی و مارتینز در اقدامی بسیار مهم به سراغ انتخاب برترین هنرمندان گرافیتی از سراسر شهر و معرفی آثار آنها به شیوهای رسمی در یک گالری هنری کردند تا نشان دهند دنیای هنر آمادهی در آغوش گرفتن هنرمندان این سبک و به رسمیت شناختن گرافیتی به عنوان یک سبک مستقل است.
در ادامه انجمن هنرمندان گرافیتی پایه گذاری شد و فرصتهایی را برای آنها فراهم آورد که تا پیش از این هرگز برای این هنرمندان در دسترس نبود. گالری رِیزِر (Razor) تلاشی موفقیتآمیز از سوی هوگو مارتینز برای نمایش آثار هنرمندان گرافیتی مشهور در آن زمان بود. فیز تو، میکو، کوکو ۱۴۴، پیستول، فیلنت ۷۰۷، باما، اسنِیک و استیچ وان، از جمله هنرمندانی بودند که آثارشان در این گالری به نمایش درآمد و نامی برای خودشان دست و پا کردند.
در سال ۱۹۷۳ مقالهای در مجلهی نیویورک با عنوان « محبوبترین آثار گرافیتی » منتشر شد که میتوان از آن بهعنوان تصدیق اولیهی پتانسیل هنریِ هنرمندان زیرزمینی در جامعه و یک مهر تایید بر پتانسیل این سبک نام برد.
گالریهای هنری مختلفی در نیویورک نظیر فشن مودا، گالری فان متعلق به پتی آستور و اندکی بعد سیدنی جنیس شروع به نمایش آثار گرافیتی بر روی بوم بهمنظور گشودن افقهای جدیدی به روی هنرمندان گرافیتی نمودند. این گالریها و همچنین گالریهای بعدی، عوامل مهمی در گسترش هنرمندان دیوارنویس در قارههای دیگر بودند و دهه ۸۰ میلادی را تبدیل به یک موقعیت زمانی بسیار کلیدی برای گرافیتی کردند.
خریداران آثار هنری در اروپا متوجه این جنبش شدند و با روی باز از این شیوهی هنری جدید استقبال کردند. در این دوران آثار متعددی از نقاشانی چون دوندی وایت، لی، زفیر، لیدی پینک (Lady Pink)، دِیز (Daze)، فیوچرا ۲۰۰۰ (Futura 2000)، کرش (Crash) و رامِلزی (Rammellzee) به نمایش درآمدند و موجب بیشتر دیده شدن این سبک هنری خیابانی شدند.
نمایش آثار این نقاشان در موزهی فن بونینگن روتردام در سال ۱۹۸۳ و موزهی خرونینگر در سال ۱۹۹۲ با عنوان « آمده از زیرزمین »، به موفقیت بسیار بزرگی برای گرافیتی و هنرمندان خیابانی منجر شد. جالب اینجا بود که منتقدان و کلکسیونرهای هنری با نظری مثبت و آغوشی بسیار باز در مورد این آثار صحبت میکردند و آن را ستایش می کردند.
امروزه هنرمندان قدیمی و اصیل گرافیتی از سوی موسسهها و موزههای معاصر متعلق به آثار پست گرافیتی شناسایی میشوند. حالا نقاشیها و تندیسهای آنها در حراجیها و گالریهای هنر زیبا در سراسر دنیا به فروش میرسد.
گرافیتی، ابزاری برای معرفی شهر و فرهنگ
امروزه هنر خیابانی، بهعنوان یک جنبش محبوب و سرزندهی هنری در سراسر جهان شناخته شده است و بسیاری برای شناخت فضای حاکم بر یک شهر و دیدن این نوع آثار هنری خیابانی به یک شهر سفر میکنند، به خصوص دسته ای که اهل مطالعه هستند و با جامعه شناسی سر و کار دارند.
هنر خیابانی را میتوان بر روی دیوار ساختمانها، پیادهروها، علائم خیابانی و حتی سطلهای زباله ها پیدا کرد. از سئول و توکیو تا پاریس و برلین و نیویورک. این هنر خاص همه خیابان ها و دیوارها را تسخیر کرده است و حاوی پیام هایی است که از قلب مردم سرچشمه می گیرند. به مانند نقاشی دیواری مارادونای کبیر در ناپل یا گرافیتی های یادآور بمباران هسته ای در ژاپن.
جایگاه بینالمللی این هنر امروزه با حمایت وبسایتها، جوامع هنری، کتابها و مجلهها همراه شده است و این هنر خیابانی تبدیل به بخشی از یک فرهنگ بصری جهانی شده است. این امر تا جایی پیش رفته است که امروزه حتی موزهها و گالریهای هنری نیز اقدام به جمعآوری آثار هنرمندان خیابانی میکنند.
ویژگی های گرافیتی
مهمترین ویژگی گرافیتی یا به طور کلی یک هنر خیابانی، زودگذر بودن و لحظه ای بودن آن است، به خصوص اگر گرافیتی خلاف قوانین یک محل باشد، چرا که تمام آثار گرافیتی در این حالت ریسک حذف یا کشیده شدن یک نقاشی دیگر بر روی خود را میپذیرند. حتی در صورت مجاز بودن هم این ریسک وجود دارد که گروه های تندرو و یا نقاشان رقیب اثر تغییر دهند و یا آن را از بین ببرند. این موقتی بودن، موجب خلق یک بیواسطگی و انرژی پیرامون آنها میشود که همه را مجذوب خودش می کند.
هنر خیابانی اغلب میتواند بهعنوان ابزاری برای ترویج تفکرات شخصی یک هنرمند پیرامون معضلات اجتماعی معاصر نیز خلق شود. امروزه نماهای شهری همان نقشی را ایفا میکنند که تریبونهای سخنرانی قدیمی بر عهده داشتند. همه مسائل از جمله سیاست، اقتصاد، محیط زیست گرفته تا مصرفگرایی و زوال، فقر و سایر مسائل اجتماعی در حیطه موضوعات گرافیتی بوده و هستند که همین مورد آن را جذاب و منحصر به فرد می کند.
بسیاری از هنرمندان خیابانی از ساختمانها، پلها، تیرهای چراغبرق، معابر زیرزمینی، تونلها، پیادهروها، دیوارها و نیمکتها برای خلق اثر استفاده میکنند. آنها با این کار مطمئن میشوند که پیامهای شخصیشان بدون هیچ مانعی توسط بسیاری از شهروندان دیده میشود و صرفاً مورد توجه جامعهی هنری قرار نمیگیرد. این عمل بسیار حائز ارزش است، چرا که یک عامل روشنگر برای جامعه به حساب می آید.
از آنجاییکه تبلیغات بهطور گسترده و روزانه در حال نفوذ در اذهان جامعه است، هنر خیابانی گاهی اوقات به مانند یک ضد حمله عمل میکند و به پوچی تبلیغات و مصرف گرایی اشاره می کند.
بنکسی که از نقاشان مشهور خیابانی است در این مورد میگویدکه :
« از نظر برخی، ورود غیرقانونی به املاک دیگران و کشیدن نقاشی بر روی دیوار آن، ممکن است نوعی بیملاحظگی تلقی شود، اما در واقعیت ۳۰ سانتی مترمربع از مغز شما بهطور روزانه مورد هجوم گروهی از متخصصان تبلیغاتی قرار داد. گرافیتی پاسخی کاملاً مناسب و درخور به اهداف دستنیافتنیِ فروختهشده از سوی جامعهای است که تنها به بدنامی و موقعیت خود فکر میکند. گرافیتی نمایی از یک بازار آزاد کنترل نشده است که هر آنچه شایستهی هنر باشد به آن میدهد »
دیوار نگاری در ایران
دیوارنگاری در ایران مانند بسیار از کشورهای دنیا شامل سبکها و شیوههای مختلفی است. برخی از آنها شعارها یا نگارههایی است که توسط سازمانهای دولتی کشیده می شوند و موضوعاتی مانند جنگ، پیامهای اعتقادی و دینی، پیام های سیاسی و نظامی هستند که در دسته بندی دیوار نویسی و نقاشی خیابانی دستهبندی نمیشوند. در این بین افرادی هم هستند که اقدام به خلق آثار هنری به صورت مستقل می کنند و پیام خود را از این طریق به مخاطبان خودشان و البته هنردوستان می رسانند.
مانند بسیاری از کشورهای دیگر، در ایران دیوارنگاری به 2 دسته تقسیم میشوند:
- دیوار نگاری مردمی
- دیوارنگاری دولتی
دیوار نویسی مردمی به 2 دسته تقسیم میشوند :
- تبلیغاتی
- پیادهسازی طرحها و اشکالی درخور و جذاب
آنچه به عنوان هنر شهری و خیابانی مطرح است از دهٔ هشتاد خورشیدی در ایران رنگ و بوی جدیدی به خود گرفت که نه تبلیغاتی بود و نه سیاسی و دقیقاً همان هنر شهری و خیابانی بود، که بعد از به وجود آمدن موسیقی رپ فارسی در ایران به وجود آمد و از همان ابتدا با رپ فارس ایران پیوند خورد اما این عنصر هیپ هاپ از تمام عنصرهای دیگرش چون بریک دنس و رپ خوانی دیرتر در ایران به وجود آمد اما پیشرفت خوبی داشت.
هیچکس دقیقاً نمیداند اولین نقاشی گرافیتی در ایران چه زمانی و چگونه کشیده شده است، اما به اعتقاد برخی، « تنها – a1one » اولین کسی بود که یک گرافیتی را در سال ۲۰۰۴ در تهران خلق کرده است.
بعد از مدتی گرافیتی در شهرهای دیگر ایران نیز مثل مشهد توسط « Edrak – ادراک» ، در شیراز توسط « MAN – من » ، در تبریز توسط « SOT / سوت» و « ICY / آیسی » و البته در کاشان توسط « R!oter – رضا ریوتر » شکل گرفت که شاید همهٔ آنها در حدود سال ۲۰۰۵ یا ۲۰۰۶ دیوارنگاری را شروع کردند.
امروزه در ایران هنرمندان دیوارنگار بزرگی هستند که نقاشی های آنها به شهر رنگ و بوی خاصی داده است.
هداک، نفیر ، عمق ، خاموش ، Black Hand بلک هند , Mad , Ck1، PST , DAN ، تجسم از بزرگان گرافیتی در ایران هستند.
اکثر نقاشیهای گرافیتی تهران، در شهرک اکباتان کشیده شده اند و حتی بسیاری از ساکنین این شهرک مسکونی بزرگ، گرافیتی را یکی از نمادهای شهرک اکباتان میدانند که در نوع خودش بسیار جالب است.
متاسفانه همواره بین هنرمندان خیابانی تهران و شهرداری این منطقه مشکلاتی وجود داشته و هر از چند گاهی شهرداری اقدام به پاک کردن بعضی از نقاشیها و برخورد با نقاشان می کند.
اکثر این گرافیتیهای زیبا، در محدوده فاز سه شهرک اکباتان وجود دارد که شیفتگان گرافیتی و هنردوستان را به بهانه چند عکس زیبا هم که شده از سایر مناطق تهران و حتی شهرهای دیگر ایران به سمت خودشان جذب می کنند.
جمع بندی
با گذر زمان گرافیتی سمت و سوی زیبایی شهری را به خود گرفته است، اما همواره به عنوان یک ابزار برای رساندن پیام ها از سوی هنرمندان به عموم مردم به کار می رود که قدرت بسیار بالایی نیز دارد. گرافیتی امروزه بخشی غیر قابل انکار و بسیار مهم از هنر خیابانی است و هر روز نیز جایگاهش را بهتر و بهتر می کند.
از نظر هنری و زیبایی شناسی نیز دیوار نگاری پیشرفت بسیار خوب و چشمگیری داشته است و دیگر فقط محدود به دیوار خیابان ها نمی شود. از دیوار خانه ها و اطاق ها گرفته تا لباس ها و سایر وسایل روزمره، می توان به خوبی نقش و نگارهای سبک های مختلف گرافیتی را مشاهده کرد.
با این حال دیوار نگاری از هنرهایی است که مسیر اصلی خودش را از دست نداده و هنرمندان بسیار مهمی را نیز به جهان معرفی کرده است، هنرمندانی که شبکه های اجتماعی و سایر رسانه ها آنها را از جامعه و هدف هایشان دور نکرد، چرا که مهم ترین ایده آنها برای خلق اثار درد و رنج مردم، و مهم ترین رسانه آنها نیز دیوارهای خیابان بودند.
در انتها امیدواریم که از این مقاله خوشتان آمده باشد و مایه دلگرمی ماست که آن را با دوستان خودتان به اشتراک بگذارید. با بهترین آروزها برای شما، تا مقاله بعدی خدا نگهدار.
2 Responses
عالی.بسیار پر بار بود 😍🌹
عالی.بسیار پر بار بود 😍🌹